De Tweede Kamer heeft de neiging om heel veel en heel snel dingen te willen regelen, zonder de uitvoeringsproblemen in kaart te brengen. Achteraf is er dan onderzoek of een parlementaire enquête nodig, zoals bij de toeslagenaffaire.
Het begrip overbelaste democratie werd in 1988 door Ruud Lubbers als minister-president gebruikt. Het ging hem daarbij om de steeds maar uitbreidende bescherming van de burger tegen de overheid. Op zichzelf is bescherming van de burger hoofdtaak van wetgeving en bestuur, van de overheid. Maar het kan gepaard gaan met vergroting van de werklast van de wetgever, de bestuurder en de rechter. Overbelasting dreigt.
De excuses die minister Bijleveld maakt aan de Dutchbatters van 1995 zijn volkomen terecht. Maar excuses aan de weduwen en wezen van de 350 Bosniërs die van de compound waren gestuurd, had daar aan vooraf moeten gaan.
Minister van Defensie Ank Bijleveld heeft aangekondigd dat de Nederlandse regering als blijk van erkenning en waardering 5000 euro uitkeert aan de veteranen van Dutchbat III. Dat zijn de veteranen die in 1995 door Nederland naar Bosnië werd uitgezonden om de Bosniaks (Bosnische moslims) in de enclave Srebrenica te beschermen.
Excuses voor het slavernijverleden zijn noodzakelijk. Niet omdat iedere Nederlander persoonlijk schuldig is aan dat verleden, maar wel omdat excuses voorwaarde zijn voor verzoening. Daarbij mogen we andere misstanden niet vergeten.
Ik ben opgegroeid in een grotendeels Surinaamse omgeving. Sinds ik mij kan herinneren staat Keti Koti,de nationale feestdag van de afschaffing van de slavernij, voor drie dingen: herdenking van de slavernij, viering van de afschaffing, maar ook een jaarlijkse pijnlijke herinnering aan het feit dat de overheid opnieuw niet bereid is gebleken haar excuses aan te bieden.
De overheid en de digitale wereld, het blijkt opnieuw geen gelukkige combinatie. Het datasysteem van de GGD bleek zo lek als een mandje.
Testen, testen, testen, was het adagium vanaf het begin van de coronapandemie. En sinds ook in Nederland voldoende testmateriaal voorhanden is (dat is een verhaal op zich), wordt ook hier ter lande dringend geadviseerd je te laten testen bij klachten.
Ministeries zouden moeten streven naar ‘maximale transparantie’. Maar er zijn grenzen aan transparantie. Beter is het om te investeren in een vertrouwens- en leercultuur.
Na de toeslagenaffaire zijn er in de Tweede Kamer veel pleidooien voor ‘meer transparantie’ te beluisteren. Een deel van de Kamer wil zelfs dat zogeheten ‘persoonlijke beleidsopvattingen’ van ambtenaren zoals die in interne collegiale overleggen worden gehuldigd, openbaar worden gemaakt. Het kabinet op zijn beurt beloofde ‘radicaal’ te kiezen voor meer transparantie.
De coronacrisis is een wereldcrisis, maar hij is ook persoonlijk omdat hij onze eigen gezondheid aangaat. De kerk kan uitnodigen om na te denken over hoe je daar christelijk mee kunt omgaan.
Het woord ‘crisis’ is in het oorspronkelijke Grieks een medische vakterm, die het beslissende stadium van een ziekte aangeeft. Stellen dat de huidige pandemie een gezondheidscrisis is, is dus eigenlijk een pleonasme, zoiets als zeggen dat sneeuw wit is en water nat.
“In een roman kan alles”, zegt schrijfster Esther Gerritsen. Daarom is fictie bij uitstek een manier om te na te denken over het bestaan van God. Rien Fraanje interviewde haar.
“Stel je toch eens voor: je leeft je leven in de juiste volgorde, dan word je tachtig, krijg je Alzheimer en dan gaan die herinneringen opeens door elkaar lopen. Dat iets wat gebeurde toen je acht jaar was, nu in je opkomt alsof het net is gebeurd. Al je herinneringen met je blijven meegaan, maar het lukt niet meer om ze in de juiste volgorde te zetten.”
Het is soms moeilijk te doorgronden of je wegvlucht voor God, of juist op zoek bent naar hem. Het boek 'De stem van de stomme' gaat over een vrouw die haar stem kwijt is. Daarom gaat ze op zoek naar 'de helper'. Maar helpt dat wel?
Op 26 maart 1971 overleed de schrijfster Jacoba M. Vreugdenhil. Het is dus binnenkort haar vijftigste sterfdag. Ik had dat niet geweten als mijn vrouw niet haar laatste boek De stem van de stomme (1969) had gelezen. Het raakte haar diep.
In sommige kringen lijkt het of nog maar één maatschappelijk thema werkelijk van belang is en dat is diversiteit. Maar op de achtergrond spelen zich sociaaleconomische problemen af. En die zijn lastiger op te lossen.
In de politiek maar ook op radio en tv is diversiteit een steeds terugkerend onderwerp. Discriminatie en achterstelling van vrouwen, van mensen met een donkere huidskleur of met een andere dan heteroseksuele geaardheid is inderdaad een probleem, zegt sociaaldemograaf Josse de Voogd. Maar de grote aandacht daarvoor ontneemt het zicht op een achterliggend probleem: de samenleving groeit uit elkaar, vooral op sociaaleconomisch gebied.
Tien jaar na de Arabische Lente worden de onderliggende oorzaken van de massale protesten destijds in het Midden-Oosten nog steeds genegeerd. De protesten legden een diepe politieke crisis bloot.
Terwijl het refrein ash-shab yurid isqat an-nizam werd gezongen op pleinen in het Midden-Oosten in de vroege maanden van 2011, brokkelde het politieke leven en de relaties tussen heersers en overheersten steeds verder af. Het gezang, vertaald als ‘de mensen willen het regime ten val brengen’, werd de politieke slogan van de Arabische opstanden, een golf protesten in landen in het Midden-Oosten.
In 2022 houdt de Tweede Kamer twee parlementaire enquêtes. Maar wat is eigenlijk dit zwaarste middel dat het parlement kan toepassen? Ze zijn er vooral om systeemfouten op te sporen.
In de laatste week die deze Tweede Kamer vergaderde – vandaag begint het voorjaarsreces en daaropvolgend het verkiezingsreces – besloot het tot het houden van een parlementaire enquête naar de toeslagenaffaire. Vorige week werd ook de commissie geïnstalleerd die vanaf nu bezig gaat met het voorbereiden van een parlementaire enquête naar de gaswinning in Groningen.
Democratieën staan wereldwijd onder druk, ook in Europa. Hoe zit het eigenlijk met de verhouding tussen democratie en rechtsstaat? Alexis de Tocqueville kan helpen met het beantwoorden van deze vraag.
De democratische rechtsstaat is geen rustig bezit. Ergens wisten wij dat natuurlijk al wel. Een terugblik op de twintigste eeuw kan Europeanen in ieder geval geen gerust gevoel geven over de stabiliteit van deze vorm van staatsinrichting.
Ja, ik wil de nieuwsbrief
Elke week de belangrijkste verhalen in mijn mailbox