Overgaan naar het volgende schooljaar wordt door veel leerlingen en hun ouders opgevat als een beloning voor hard werken. Kan het zittenblijven niet beter worden afgeschaft?
Er zijn scholen die na de periode van thuisonderwijs hebben besloten om het concept ‘blijven zitten’ af te schaffen. Het klinkt sympathiek, maar toch weet ik niet zo zeker of het echt een goed idee is.
De oude Grieken en Romeinen waren zo gek nog niet. Voor het leven in coronatijden heeft de stoïcijnse filosoof Seneca goede tips.
Actualisatie is een groot thema in de ontwikkeling van de schoolvakken Grieks en Latijn. Door parallellen te trekken tussen de oudheid en actuele ontwikkelingen kunnen we leerlingen de relevantie van de klassieken tonen.
Binnen de school botsen de belangen weleens. Is het ene vak echt belangrijker dan het andere?
Sommige vakken op school moeten altijd in een vaklokaal worden gegeven, terwijl andere eenvoudiger op verschillende plaatsen kunnen worden ingeroosterd. Het onvermijdelijke gevolg is dat de docent Frans regelmatig moet verkassen, terwijl de docent techniek altijd kan rekenen op zijn vaste lokaal. De vakken Latijn en Grieks hebben op het gymnasium ruimte nodig in het lesrooster, waardoor de docent Engels het moet stellen met minder lesuren dan op een regulier VWO.
De corona-maatregelen veranderen veel aan de omgang met de leerlingen. Met een boog om elkaar heen lopen, minder een-op-een-contact en meer op afstand. Maar het kan niet anders en dus kun je er maar beter een lolletje van maken.
Als in een spionage-parodiefilm steek ik vanuit mijn kantoor mijn hoofd om de hoek en kijk de gang op naar rechts. Geen leerlingen. Dan naar links. Daar komen er drie aan. Met een gespeeld angstige blik duik ik terug mijn kantoor in. Als ze voor bij zijn, waag ik me de gang op voor de paar meter naar de personeelskamer.
Leraren heb je in soorten: mensen die gek zijn op hun vak en mensen die gek zijn op hun leerlingen. Die laatste soort heeft het zwaar in deze tijden van lesgeven op afstand.
Je hebt twee soorten docenten klassieke talen, vertelde mijn vakdidacticus tijdens de lerarenopleiding aan de universiteit. Er zijn classici die ook docent zijn; en er zijn docenten die ook classicus zijn.
Op een ingrijpend moment bleek mijn school veel meer te zijn dan een kennisinstituut.
Naar school ga je om te leren. Dat is natuurlijk waar: de kerntaak van een school is om te zorgen dat de leerlingen vertrekken met meer kennis dan waarmee ze binnenkwamen. Bijna alles wat er dagelijks binnen de school gebeurt is op het leren gericht: lessen, toetsen, presentaties, studiereizen, enzovoort.
In de laatste twee weken van de zomervakantie beginnen in mijn netwerk op sociale media berichten te verschijnen met opengeklapte laptops, planningen en stapeltjes schoolboeken.
Net als ik gebruiken veel collega’s een deel van de zes weken vakantie om in het nieuwe schooljaar goed beslagen ten ijs te komen. De een begint daar wat vroeger mee dan de ander, maar er heerst wel een prettig soort spanning omdat de start naderbij komt.
Bijzonder onderwijs volgens een pedagogisch principe of op een bepaalde religieuze grondslag, dat is juist heel gewoon.
Montessorischolen, christelijke scholen, daltonscholen, islamitische scholen en vrije scholen, het kan in Nederland allemaal naast elkaar bestaan dankzij de vrijheid van onderwijs. Scholen die onder de vlag van artikel 23 van de grondwet zijn opgericht, heten ‘bijzondere scholen’. Die naamgeving vind ik eigenlijk vreemd.
De vraag 'wat wil je worden' is op de universiteit niet van toepassing. Eerst krijg je algemene vorming waar je allerlei kanten mee op kunt. En daarna? Dat zien we dan wel weer.
Is een universitaire opleiding bedoeld voor algemene vorming of leer je er een vak? Dat eerste, zou ik zeggen, maar het valt me op hoe veel leerlingen kennelijk het tweede in hun hoofd hebben wanneer ze over hun toekomst nadenken.
Leraar zijn is ontzettend leuk. Maar dat weet je pas als je het probeert.
Ik wilde helemaal geen leraar worden. Bij de studie klassieke talen ligt dat nogal ingewikkeld, want een ander beroepsperspectief is er nauwelijks – of je moet de klassieke talen achter je laten als je eenmaal bent afgestudeerd. Iedereen bij die opleiding gaat er daarom vanuit dat je voor de klas komt. Ik heb me daartegen een tijdlang verzet, tot ik uiteindelijk besloot om voor de zekerheid (‘dan is dat diploma maar binnen’) toch de lerarenopleiding te doen.
Nu de school weer open is, zullen sommige leerlingen wat extra aandacht moeten krijgen. Maar noem het liever geen achterstand. Een leerling is geen wielrenner in een peloton.
De blik kan weer vooruit. Op het moment van schrijven zijn de middelbare scholen zich aan het voorbereiden op heropening. Er zijn allerlei protocollen en bijzondere maatregelen bedacht om te zorgen dat het ‘echte’ onderwijs in afgeslankte vorm weer hervat kan worden.
Leerlingen in de derde klas van de middelbare school kiezen vaak voor bètavakken, omdat je daarmee nog alle kanten op kan. Beter zou het zijn als ze kijken in welke vakken ze goed zijn, en daarop hun profielkeuze baseren.
“Wat kan ik ermee?” Het is een vraag die je als classicus vaak te horen krijgt. De vraag van het nut van de klassieke talen leeft vooral bij leerlingen in de derde klas, die voor de bovenbouw een keuze moeten maken tussen Latijn of Grieks.
Respect tonen kan op veel manieren, onder andere door 'u' te zeggen. Maar het hoeft niet.
De eerste keer dat een leerling mij aansprak als ‘meneer’ schrok ik me wezenloos. Ik was vijfentwintig, net begonnen als leraar in opleiding, en ik vond mezelf bepaald geen ‘meneer’. Het werd nog erger toen ik ergens in mijn eerste maanden met mijn vriendin naar een klassiek concert ging waar ook een groep leerlingen aanwezig bleek te zijn, als culturele groepsactiviteit. Een groepje kwam enthousiast op me af en tot hilariteit van mijn vriendin vroegen ze: “Meneer, wat vond u ervan?”
Opnieuw zijn de scholen dichtgegaan, maar anders dan in maart vorig jaar konden ze zich er nu op voorbereiden. Je kunt mopperen op de tijdelijke sluiting, maar je kunt het ook gewoon accepteren. Het is nu eenmaal nodig.
Gek genoeg voelde ik vooral berusting en vertrouwen. Een maand dicht, met daarin twee en een halve week afstandsonderwijs: zo luidde het vonnis op 14 december.
Niet online maar live lesgeven, dat is toch wel het mooiste. En het leerzaamste, want je leert vaak vooral veel van elkaar.
Ondanks de huidige lockdown is het voor scholen verplicht om hun eindexamenklassen op school les te geven. Dat het verplicht was in plaats van optioneel, daar heb ik me nog heel even vruchteloos druk om gemaakt.
Ik voel me schuldig, want ik ben ondankbaar. De regering heeft mijn sector 8,5 miljard euro cadeau gedaan. Achteneenhalf miljard! Voor het onderwijs! En toch ben ik er niet blij mee.
Ik had er hoge verwachtingen van: het Nationaal Programma Onderwijs. De titel suggereerde een grootse visie. Ik hoopte dat de coronacrisis een aanleiding zou kunnen zijn om het systeem eens onder de loep te nemen. Misschien konden we stoppen met spreken over ‘achterstanden’. Misschien konden we eens stilstaan bij de grotere vraag wat onderwijs eigenlijk zou moeten zijn. Misschien zou het afrekenen op resultaten wat worden losgelaten.
