Wereldvrede is niet voor doetjes
Je andere wang toekeren als je wordt geslagen, dat is eigenlijk een geniaal idee. Vriendelijkheid is als water op een vuur.
Voor wie vandaag wil overleven, is mondigheid devies. Of, op zijn Vlaams uitgedrukt: ‘Laat je niet doen’.
Het opstaan voor de eigen rechten is bijna een morele plicht geworden. Des te opmerkelijker is een uitspraak van Jezus: ‘Maar ik zeg jullie, verzet je niet tegen wie kwaad doet, maar keer wie je op de rechterwang slaat, ook de linkerwang toe’.
Laat ik het maar bekennen, jarenlang heb ik geworsteld met die tekst. De opdracht van Jezus om de andere wang toe te keren, was voor mij zoiets als de opdracht van Paulus aan vrouwen om hun man onderdanig te zijn. Echo’s uit lang vervlogen tijden die je maar beter met een dikke korrel zout kunt nemen. Anders loopt iedereen over je heen.
Afgelopen zondag kwam daar verandering in. De Amerikaanse predikant Zeke Nelson leek warempel enthousiast over die tekst. Net als de Indiase politicus Mahatma Ghandi, die de Bergrede ‘het recept voor wereldvrede’ noemde. Dat zette me aan het denken.
En plots dacht ik: ‘Wat als die uitnodiging van Jezus nu niet gek is, maar geniaal?’ Stel dat je door iemand in het gezicht geslagen wordt. Wat is je eerste impuls: boos worden, terugslaan? Maar daarmee laat je de ander toe jouw innerlijke rust te verstoren. Gevolg: de agressie verspreidt zich als een lopend vuurtje van de ene naar de andere persoon.
En stel dat we nu eens die andere wang toekeren. Als onze vijand al niet uit het lood geslagen is door zo’n merkwaardige reactie, komt hij wel tot bezinning. Vriendelijkheid is als water op het vuur, nog voordat het kan overspringen en een bos in brand steken.
Ghandi gebruikte de Bergrede vaak bij zijn meditaties. Aan de muur van zijn ashram hing een afbeelding van Jezus met het onderschrift ‘Hij is onze vrede’. Wat de Indiase politicus zo inspireerde, is dat Jezus ontregelt. In plaats van zich mee te laten slepen in het negatieve verhaal van anderen, kiest Hij bewust voor een tegengestelde reactie. Daarmee houdt hij zijn vijand niet alleen een spiegel voor, maar brengt Hij ook het vuur tot bedaren.
Wereldvrede is duidelijk niet voor doetjes. Je vijand de andere wang toekeren, dat vergt pas écht lef.
Kelly Keasberry is theoloog, masterstudent journalistiek en redacteur bij Tertio