Verbeterde verzuiling
De bubbels van nu zijn de zuilen van vroeger, maar dan ongeorganiseerd. Intern georganiseerde bubbels kunnen verzuiling 2.0 worden.
Telkens als ik weer iemand hoor klagen over het verlies aan gemeenschappelijke waarheid in het publieke debat, moet ik denken aan mijn eigen biologielessen op een orthodox christelijke middelbare school. Daar was veel aandacht voor de evolutietheorie maar ook dat het precies is wat het zegt: een wetenschappelijke theorie. Waaruit per definitie geen conclusie over het bestaan van God kan volgen.
Op de universiteit merkte ik later dat ik veel meer van de evolutietheorie wist dan mijn mijn studiegenoten. En ik bleek geschoold in een heel moderne wetenschapsopvatting.
Ik ben geen klimaatontkenner. Maar ik begrijp wel hoe zij hun eigen waarheid overeind kunnen houden.
Aan al die vermoeide oude mannen die de wereld zoals zij die kenden in elkaar zien storten zou ik willen vragen: was dat vroeger nou werkelijk anders? Had niet iedere zuil zijn eigen waarheid? En waarom zou de vaak door dezelfde oude mannen als bevrijding gevierde ontzuiling de geboorte van een algemeen onbetwijfelde waarheid zijn geweest?
In ieder geval is het dat niet gebleken. In de plaats van de intern nog redelijk georganiseerde zuilen blazen de commerciële algoritmes van de sociale media nu om ieder individu een eigen bubbel.
Ik zal niet zeggen dat deze bubbels geen bedreiging voor de integriteit van het politieke debat of de formulering van het algemeen belang vormen. Dat doen ze namelijk wel. Maar in plaats van slechts te treuren of te strijden moeten we proberen de interne organisatie van de eigen bubbel stimuleren. Als een verbeterde verzuiling.