Uit liefde voor de boekhandel
De afgelopen weken moesten we leven met een avondklok. Hoe ongekend dit is voor een democratisch land in vredestijd, is veelvuldig onderstreept. Voor de naoorlogse periode schiet mij - historicus van beroep - alleen een plaatselijke avondklok te binnen voor de regio die getroffen was door de watersnoodramp in 1953. Die beperking was met name ingesteld om plundering van verlaten huizen tegen te gaan.
Met de avondklok werd de ernst van de coronacrisis andermaal onderstreept. Het deed mij denken aan de lockdown van maart. Destijds dienden vrijwilligers, overrompeld door het isolement waarin velen zich terugvonden, zich spontaan aan om kwetsbare mensen bij te staan. Maar zo snel als deze solidariteit ontstond, zo vluchtig vervloog ze ook weer naarmate de crisis voortduurde.
De avondklok lijkt opnieuw het beste in mensen naar boven te halen. Toegegeven: hier was wel wat lelijkheid voor nodig. Na de invoering van de avondklok waren we getuige van een kleine week met rellen: onruststokers waren uit op confrontatie, plundering of gewoonweg een ‘verzetje’.
Een tractor als vredesduif, het is eens wat anders
Hartverwarmend waren de spontane acties die erop volgden: in Eindhoven gingen mensen massaal de straat op om puin te ruimen. Voor een Primera in Den Bosch werd meer dan een ton opgehaald. Elders wilden boeren met hun tractors het rellen onmogelijk maken. Een tractor als vredesduif, het is eens wat anders.
Zelf ben ik ook coronamoe. Ik heb een prachtbaan als docent op de Radboud Universiteit, maar het vele zoomen slurpt energie, terwijl normaal contact met studenten zoveel energie oplevert. De lelijkheid van de rellen prikkelt ook mij om in actie te komen. Toen ik hoorde dat ‘mijn’ boekhandel, de Dekker van de Vegt in Nijmegen, vanwege de publiciteitscampagne #steunjeboekhandel wel wat fietskoeriers kon gebruiken, wist ik genoeg.
De boekhandel is een plek waar ik graag een kopje koffie mag drinken. Bovenal is het de plek waar ik mijn nieuwsgierigheid de vrije loop kan laten. Geen tijdlijn, uitgeversbericht of recensie kan op tegen het scharrelen tussen de boeken. Hoe ziet het boek eruit, hoe ligt het in de hand?
Sinds een paar weken ben ik daarom lid van een semipermanent groepje fietsende vrijwilligers. Klanten ontvangen je met open armen: ‘Vanmorgen besteld en nu mijn boek al in huis!’ Dankbaar werk.
Tegelijk denk ik: mijn snelheid impliceert dat het aantal bestellingen ondanks de publiciteit relatief laag is. Ik hoop dat de boekhandel de crisis overleeft. Omdat ik de boekhandel wel een tijdje, maar niet permanent kan missen.
Christoph van den Belt is docent Politieke Geschiedenis aan de Radboud Universiteit en promovendus aan de Vrije Universiteit