Tijd om de balans te herstellen
Wegblijven van het werk, ooit noemden we het ongeoorloofd verzuim. Wie niet op kantoor verscheen, kon een telefoontje van de baas verwachten. Maar sinds het coronavirus leven we steeds meer in een omgekeerde wereld. Dat blijkt wel uit een nieuwe maatregel die op 5 januari in België van start ging. Controleurs mogen bedrijven binnenvallen om te kijken of werknemers wel een reden hebben om daar te zijn.
Wie in België woont en werkt, is vast gewaarschuwd. Kranten en media kondigden het nieuws luid aan: vanaf 5 januari zullen 500 inspecteurs op pad gaan en willekeurige bedrijven ‘binnenvallen’. “Wie op de werkvloer is, zal gevraagd worden naar een formulier van de werkgever dat aangeeft dat hij of zij daar echt nodig is”, zegt Sandy Deseure, woordvoerster van de Federale Overheidsdienst Werkgelegenheid.
Er zijn vele redenen om een dagje kantoor te verkiezen boven een dagje thuiswerken, maar weinige daarvan zullen worden aanvaard als excuus, waarschuwt Deseure. Een dag naar kantoor komen omdat het thuis druk is met de kinderen? Overtreding. Hetzelfde geldt voor een haperende internetverbinding, een vlucht uit het huiselijke isolement of de gehechtheid aan het koffieautomaat op maandagmorgen.
Dat de maatregelen in België zijn aangescherpt, is opmerkelijk. Dat land doet het immers zo slecht nog niet
Een schrale troost voor werknemers: ze krijgen geen boete. De controles zijn vooral bedoeld om na te gaan of werkgevers hun telewerk goed georganiseerd hebben. “Een werknemer mag alleen aanwezig zijn als hij zijn werk niet thuis kan doen én als dat werk essentieel is om het bedrijf te laten functioneren”, stelt Deseure.
Met de controles wil de federale overheidsdienst een signaal afgeven: thuiswerken is een plicht en geen keuze. Bedrijven die in overtreding zijn, krijgen een reprimande en het verzoek orde op zaken te stellen.
Dat de maatregelen in België zijn aangescherpt, is opmerkelijk. Dat land doet het immers zo slecht nog niet. Het aantal besmettingen lag op 5 januari op 1.581, een cijfer dat nog altijd daalt. Het vaccinatieprogramma is inmiddels gestart. Toch begon 2021 tegen een decor van verlaten kerken, failliete cafés en kapsalons, en enkele radicale inbreuken in de privélevens van mensen. Zo viel de politie een Antwerpse synagoge en huizen met kerstvierende families binnen.
Het coronavirus is levensbedreigend, maar hoe leefbaar is zo’n wereld nog?
Het coronavirus is levensbedreigend, maar hoe leefbaar is zo’n wereld nog? De synergie die tijdens de eerste golf overheerste, heeft plaatsgemaakt voor wantrouwen. Het safety first botst op zijn grenzen. Juist nu er hoop gloort, wordt het tijd de omslag te maken naar balance first. We zullen de balans moeten herstellen tussen vrijheid en veiligheid, tussen orde en spontaniteit, afstand en nabijheid, gezondheid en levenskwaliteit.
En laten we in vredesnaam weer bruggen bouwen naar elkaar. Want als de laatste druppels met dit virus zijn verdampt, wacht ons onherroepelijk een nieuwe wereld.
Kelly Keasberry is theoloog, journalist en redacteur van tijdschrift Tertio
