Theologisch breien
Nog niet eerder in mijn leven heb ik breien en haken in verband gebracht met feminisme in het algemeen, en met Internationale Vrouwendag in het bijzonder. Zijn de nuttige handwerken juist niet enorm stereotiep?
Maar de Groningse theologie-opleidingen zagen dat verband wel, en in zelfs positieve zin. Zij vierden Internationale Vrouwendag gisteren met lezingen over de spirituele kant van ‘typisch’ vrouwelijke bezigheden als breien, haken, dansen, koken en tuinieren. Met een knipoog weliswaar, maar toch.
Leidraad was Thomas à Kempis, die tegen zijn novicen schijnt te hebben gezegd dat zij door handelingen steeds weer te herhalen, of het nu bidden, Bijbellezen, koken of tuinieren was, ze uiteindelijk wel de ‘juiste gevoelens’ zouden krijgen.
Nu brei ik al vanaf mijn vijfde, maar de juiste gevoelens krijg ik vooral als een breiwerk klaar is, goed past en niet toch nog te korte mouwen heeft of ergens een gevallen steek blijkt te bevatten.
Maar dat blijkt te klein gedacht. Oude handwerken zijn juist ontzettend belangrijk omdat ze worden gebruikt om vorm te geven aan wat iemand belangrijk vindt, aldus de Groninger theologen. Zie de guerilla-breiwerken om bomen als aanklacht tegen milieuvervuiling. Of samen koken in kerken en buurthuizen tegen eenzaamheid en natuurlijk ook tegen de honger.
Nog een stapje verder zet de Deense theologe Anne Kjærsgaard, die meent dat handwerken een spirituele en religieuze waarde heeft en dat je die kunt aflezen aan het feit dat vrouwen zijn blijven breien en naaien, ondanks de confectiemode die overal in de winkel hangt.
Nu ben ik zelf vooral blijven breien omdat de meeste confectie mij niet past en omdat ik het gewoon leuk vind om te doen. Niks lekkerder dan breien en ondertussen tv kijken of naar de radio luisteren. Niks leuker dan een zelfgebreide zuiver scheerwollen trui dragen waarvan de mouwen lang genoeg zijn en de col niet te wijd valt.
En zeker niks leuker dan de kleinkinderen te verrassen met een zelfgebreide trui met hun lievelingsdier erop. Hoewel je dan wel heel snel moet breien omdat de voorkeur van een kleuter zo maar weer kan veranderen.
Als Thomas à Kempis en dr. Kjærsgaard het goedvinden, ga ik dus gewoon niet-spiritueel en ongehinderd door theologische inzichten verder met breien en haken. Het is lief bedoeld om de edele kunst van het breien te voorzien van een spirituele ondergrond, maar voor mij blijft breien toch vooral een kwestie van een-recht-een-averecht.
Ineke Evink is redacteur van Het Goede Leven
