Samenhorig, solidair en sociaal
Oude wijsheden blijken nogal eens van blijvende waarde. Neem de drie R's van Florence Nightingale. Daar kan in deze tijden zo maar een andere drielsag bij komen: de drie S'en.
Rust, Reinheid en Regelmaat. Deze drie R’s zijn voor het eerst beschreven door Florence Nightingale, grondlegger van de moderne verpleegkunde, als basis voor een algehele goede gezondheid. Nu het coronavirus onze wereld op zijn kop heeft gezet en we meer dan ooit beseffen hoe kwetsbaar onze gezondheid is, blijkt opeens hoe waardevol die drie R’s nog steeds zijn.
Rust. Het helpt om kalm te blijven en niet in paniek te raken door alles wat ons overkomt. Paniek ligt op de loer als we schrikbeelden op tv zien, sombere voorspellingen van deskundigen in talkshows tot ons laten doordringen of op een smal voetpad tegenliggers zien aankomen. Juist dan is het van belang om de rust te bewaren. Of zoals een Britse tegeltjeswijsheid luidt: Keep Calm and Carry on. Bovendien is rust belangrijk voor een goede weerstand. Zelfs onze minister-president heeft ons opgedragen voldoende te slapen.
Rust. Het helpt om kalm te blijven en niet in paniek te raken door alles wat ons overkomt
Reinheid. De voorschriften vliegen ons om de oren. En terecht. Niezen in je elleboog zorgt ervoor dat we mensen in onze omgeving niet per ongeluk kunnen besmetten. Vaak en zorgvuldig je handen wassen is zelfs een geducht wapen tegen het coronavirus. Zeep maakt de buitenkant van het virus kapot. Zo verliest het virus de stekels waarmee het cellen binnendringt en ons ziek maakt.
Regelmaat. Nu alles in mijn leven drastisch is veranderd, merk ik dat het mij helpt om vast te houden aan een dagelijkse routine. Ik heb zelfs een regelmatiger leven dan voor de crisis. Overdag werk ik thuis, ’s avonds kook ik mijn eigen eten en daarna ontspan ik middels een yogales, een wandeling of het lezen van een boek. Twee maanden geleden had ik zo’n ritme wellicht bestempeld als saai, maar voorlopig gedij ik zo goed in deze nieuwe werkelijkheid.
Reinheid. Vaak en zorgvuldig je handen wassen is zelfs een geducht wapen tegen het coronavirus
Niemand weet hoe we uit deze crisis gaan komen. Het ziet er in ieder geval naar uit dat we voorlopig geruime tijd afstand van elkaar moeten zien te houden in de nieuwe anderhalvemetermaatschappij. Leven op afstand van elkaar is niet gemakkelijk en vraagt van ons allemaal de nodige offers.
Toch lijkt het erop dat die anderhalvemetermaatschappij het nieuwe normaal is. In die maatschappij hebben we niet alleen baat bij die vertrouwde drie R’s, maar hebben we ook behoefte aan drie S’en: Saamhorigheid, Solidariteit en Sociale normen. Zo slaan we ons er samen doorheen: solidair met elkaar, sociaal ten opzichte van de ander.
Cisca Wijmenga is rector magnificus van de Rijksuniversiteit Groningen