Prinsjesdagviering prikt de Haagse bubbel door
Prinsjesdag in Den Haag is - normaal gesproken - een bubbel van hoedjes, jacquets, koetsen, trompetgeschal en mooie woorden. De aandacht gaat natuurlijk naar de woorden van de Koning in de Troonrede, maar we letten ook op Hare Majesteit en de hoedjes van de dames bewindspersonen en Kamerleden.
We vergapen ons aan de kleuren van de koets, en aan uniformen met gepoetste knopen. Maar is er naast deze glimmende buitenkant nog ruimte om na te denken over de binnenkant van de mens?
Wie kan in deze bubbel doordringen? Dat doen voorgangers van kerken, moskeeën, synagogen en tempels, en denkers van het humanisme. Op deze hoogtijdag van de democratie, die bulkt van tradities, richten vertegenwoordigers van tien religies en levensbeschouwingen zich tot bewindslieden en Kamerleden in de Prinsjesdagviering.
Zij trotseren het vermaledijde en sleetse schema van de scheiding van kerk en staat, en weten op die dag door te dringen in de bubbel van de Haagse politiek. Met woorden van geloof en geweten, woorden uit het hart en met gevarieerde muziek en zang willen gelovigen en overtuigde humanisten de politici op een ander been zetten.
Lees ook: Trouw, maar aan wie en waaraan?
Prinsjesdag zonder Prinsjesdagviering is niet compleet, zeker niet in coronatijd. In plaats van twaalfhonderd mensen in de Grote Kerk in 2019 zijn dit jaar negentig mensen gekomen naar de alternatieve Prinsjesdagviering in de katholieke kerk Sint Jacobus de Meerdere.
Tien vredestichters verkondigen een visie op vrijheid die verantwoordelijk maakt voor de ander, een duur bevochten vrijheid die uitgaat van de kostbaarheid van de ander. 75 jaar vrijheid gedenken betekent ook een opdracht voor de toekomst. Juist in coronatijd willen we elkaar niet loslaten maar kiezen we voor zorg, aandacht en eerbied voor de ander.
Uit de deelname aan die viering blijkt dat bewindslieden en Kamerleden ondanks de vluchtigheid van de politiek toch gevoelig zijn voor levensbeschouwelijke en religieuze boodschappen. Voordat de Algemene Politieke Beschouwingen van start gaan en politieke verschillen breed uitgemeten worden, wordt geluisterd naar woorden en gedachten van bezinning en verbinding.
Wij geloven in de kracht van religieuze en levensbeschouwelijke reflectie en dat die zijn vruchten zal afwerpen
Wordt deze boodschap verstaan? Is het een eenmalig moment dat snel vergeten wordt? Soms lijkt dit geluid tijdens politieke debatten snel te verstommen. Tactische onderhandelingen en handige compromissen krijgen de overhand en overvleugelen de stem van vluchtelingen op Moria, de roep van jongeren zonder perspectief, de klacht van de eenzame ouderen en de overspannen zorgverleners.
Toch is de Prinsjesdagviering geen verloren moeite. Wij geloven in de kracht van religieuze en levensbeschouwelijke reflectie en dat die zijn vruchten zal afwerpen. We houden de stem van het geweten levend. We leveren de wereld niet uit aan de politieke waan van de dag en politieke machtsverhoudingen.
Ook op Prinsjesdag is het niet alleen goud dat blinkt, maar zijn het ook de stralende woorden en gedachten van onze inspiratie. Tot ziens bij de Prinsjesdagviering 2021!
Ad van der Helm is priester van het bisdom Rotterdam en docent kerkelijk recht aan de KU Leuven; voorzitter van de interreligieuze en interlevensbeschouwelijke stichting Prinsjesdagviering