Pak de webwinkels eens aan
Begin dit jaar kondigde minister van Financiën Wopke Hoekstra aan dat hij de webwinkels waar je op krediet kunt kopen een laatste kans geeft om hun leven te beteren.
Webwinkels doen te weinig om schulden bij klanten te voorkomen. Ze vragen forse rentes van meer dan tien procent en geven mensen te makkelijk toegang tot het kopen op krediet. Meer dan een kwart van de mensen die een krediet bij een webwinkel heeft, heeft een betalingsachterstand. En dat kan hard gaan: twee kinderbedjes die ooit vierhonderd euro kostten, kunnen leiden tot een betalingsprobleem van meer dan tweeduizend euro.
Hoe dat in de praktijk gaat, bleek uit een reportage van de Volkskrant afgelopen weekend waarin een journalist undercover had meegelopen bij de Wehkamp. Het was een ontluisterend en beschamend inkijkje in hoe de doelstelling van zoveel mogelijk verkopen ertoe leidt dat mensen tot onverantwoorde uitgaven worden verleid.
Volkomen begrijpelijk dat er maatschappelijk veel frustratie en ongenoegen was over de manier waarop de Wehkamp kwetsbare mensen in een onmogelijk parket brengt.
De afgelopen jaren is het terecht moeilijker geworden om schulden te maken. De normen voor een persoonlijke lening zijn strenger geworden en je hypotheek moet je ook afbetalen om voor hypotheekrenteaftrek in aanmerking te komen. Op die manier zorgen we er in onze samenleving voor dat mensen grip op hun geld houden en daarmee grip op hun leven. Het is dan bijna pervers om te zien dat we het hele huis lijken te hebben geïsoleerd, maar de achterdeur wagenwijd op laten staan.
Natuurlijk zijn mensen zelf ook verantwoordelijk ervoor dat ze niet meer uitgeven dan er binnen komt. Maar schulden zijn een maatschappelijk probleem en vragen dus om een bredere aanpak. De manier waarop sommige webwinkels hun businessmodel hebben opgezet past niet meer in een tijd waarin we op allerlei manieren het onverantwoord aangaan van schulden tegen proberen te gaan.
De tijd van wachten is voorbij. Aan minister Hoekstra om in actie te komen: verlaag de maximale rente die webwinkels mogen vragen en laat ze veel beter kijken of mensen de lening daadwerkelijk kunnen afbetalen. De samenleving vaart daar wel bij.
Arjan Vliegenthart is directeur van het NIBUD
