Bijna een halve eeuw later maken we weer een grote crisis mee, wereldwijd dit keer. Ook nu spreken onze bewindslieden ons vanaf schermen indringend toe en waarschuwen dat de wereld van vóór Covid-19 niet terug komt.

Diversiteit en inclusiviteit blijken in tijden van crisis een ‘luxe’. Terwijl we allemaal weten, want wetenschappelijk bewezen, dat de beste resultaten geboekt worden door divers samengestelde groepen

Maar met de kennis van nu weten we hoe gemakkelijk wij mensen terugvallen in oude vertrouwde patronen. Eigenlijk zien we die hang naar het ‘vertrouwde’ nu al. Bijvoorbeeld in de samenstelling van de teams, die die ingrijpende beslissingen nemen: meestal witte mannen van middelbare leeftijd. Diversiteit en inclusiviteit blijken in tijden van crisis een ‘luxe’. Terwijl we allemaal weten, want wetenschappelijk bewezen, dat de beste resultaten geboekt worden door divers samengestelde groepen.

Net zo bedroevend is het dat het niet lukt op Europees niveau constructief samen te werken in de aanpak van het virus en zien we beleidsvoorstellen die vooral nationaal, ‘op eigen land eerst’, gericht zijn.

Ik denk dat we daarmee echt op het verkeerde spoor zitten. Deze crisis is de ernstigste sinds de Tweede Wereldoorlog en al heb ik niet de illusie dat we als wereldbevolking hierna ineens heel anders met elkaar en de planeet zullen omgaan, het is wel te hopen dat het beleid er niet uitsluitend op gericht zal zijn terug te keren naar voor de crisis, maar serieus op zoek te gaan naar alternatieve vormen van samenleven. Op zoek naar meer gelijkwaardigheid tussen mensen en meer respect voor de planeet.

Daarbij zou er veel meer aandacht mogen zijn voor datgene wat kerk en theologie daarover te zeggen hebben. Van 16-24 mei was het Laudato Si’-week en werd het eerste lustrum van de encycliek van paus Franciscus gevierd. Een aanleiding om de vraag die hij stelde hardop te herhalen: welke wereld we onze kinderen willen nalaten?

Op 22 april was het voor de vijftigste keer Internationale Dag van de Aarde, van Moeder Aarde, 'een gelegenheid om ons besluit te versterken ons te blijven inzetten voor ons gemeenschappelijk huis en voor kwetsbare medemensen', om met diezelfde paus te spreken.

Welke wereld willen we onze kinderen nalaten? Ik hoop van harte dat kerken, kerkelijke organisaties, kerkmensen en theologen wereldwijd hun geluid en inzichten juist nu luid en zonder schroom voor het voetlicht brengen

Deze tijd vraagt om vernieuwende inzichten vanuit verrassende invalshoeken. Ik hoop van harte dat kerken, kerkelijke organisaties, kerkmensen, theologen wereldwijd hun geluid en inzichten juist nu luid en zonder schroom voor het voetlicht brengen en duidelijk maken dat we niet kunnen terugvallen op vertrouwde patronen. Dat zou het slechtste zijn dat ons kan overkomen.

Laten we (weer) ontdekken dat leven de hoogste waarde is, zoals de Braziliaanse eco-theoloog Leonardo Boff benadrukt, vanuit de permanente crisis waarin zijn eigen land verkeert. Het is de hoogste tijd om sámen te werken, in al onze onderlinge afhankelijkheid.

Tjeerd de Boer (Ph.D.) is zendingspredikant van de Protestantse Kerk in Nederland. Hij doceerde, als uitgezonden medewerker van Kerk in Actie, in Chili, Brazilië en Hong Kong, waar hij als honorary research fellow verbonden is aan het Institute of Sino-Christian Studies

Lees hier meer columns van Tjeerd de Boer