Koning van de weide
Mijn grootvader had een verrekijker. Groot, diepzwart en loeizwaar. Daarmee tuurde hij vanachter het raam in de woonkamer eindeloos over de weilanden.
Ik deed het ook, soms. Maar liever was ik buiten. Daar hoorde je de roep van de kievieten, de wulp en de grutto. Wist je dat de grutto zijn eigen naam roept? De liefde voor de boerenlandvogels is ontstaan op het platteland van Aalsum, waar mijn grootouders een boerderij hadden. Eindeloos ver kon je kijken. De grote stad Dokkum was ver weg.
Op mijn laatste officiële dag in de Tweede Kamer was er een debat over de boerenlandvogels. Daar gaat het namelijk niet goed mee. Al sinds een aantal decennia wordt het steeds stiller op het platteland en horen we de roep van de grutto niet meer.
Dat komt onder meer door veranderingen in de landbouw. Boeren zijn onder invloed van de markt en - paradoxaal genoeg - ook door bemoeienis van de overheid steeds grootschaliger en efficiënter produceren. Maar ook de oprukkende verstedelijking speelt een rol. Leefgebieden voor weidevogels worden steeds kleiner. Dokkum is dichtbij gekomen.
Maar liefst 85 procent van de soortenrijkdom in ons land is verdwenen, meer dan elders in Europa of de wereld. Schrikbarend!
Gelukkig zien we talloze initiatieven om het tij te keren. In het Deltaplan biodiversiteitsherstel werken overheden, onderwijsinstellingen, boeren- en natuurorganisaties en vele andere partners samen aan herstel van de Nederlandse biodiversiteit.
Dat is hard nodig, want maar liefst 85 procent van de soortenrijkdom in ons land is verdwenen, meer dan elders in Europa of de wereld. Schrikbarend! Ik vind dat de biodiversiteitscrisis een veel hogere plek op de agenda’s van wereldleiders verdient.
Maar er zijn nog meer initiatieven: ‘Red de rijke weide’ van de Vogelbescherming of ‘1001 hectare kruidenrijk grasland’ van Urgenda en LTO. Of Land van ons, waarbij je eigenaar wordt van een paar vierkante meter ecologisch beheerde boerenakkers. Zo komt het platteland dichterbij.
Ook ik heb een aantal vierkante meters ‘gekocht’ en eet nu boekweit (wie kent het nog?) van ‘eigen’ grond. En ik ben niet de enige. De omslag naar natuurinclusief, meer lokaal en gezonder eten is niet te stuiten.
Voor wie het grondeigendom een stap te ver is, kan als consument in de winkel de keuze maken voor vogelvriendelijke zuivel. Mij is verteld dat voor twee cent per liter extra, boeren al zoveel meer kunnen doen voor de weidevogels. Dat moeten we met elkaar toch kunnen opbrengen? Samen maken we het verschil.
De laatste motie op deze Kamerdag waar mijn naam onder stond, ging over financiële steun van de overheid voor het Aanvalsplan Grutto. De motie is met brede steun in de Kamer aangenomen. Hoera! Er gloort hoop voor de weidevogels. Voor de grutto, onze nationale icoon, de koning van de weide. De eerste grutto’s komen nu terug uit het noorden van Afrika. Het wordt lente.
Carla Dik-Faber is Tweede Kamerlid ChristenUnie
