Het succes ervan staat of valt bij het gedrag van mensen. Ondanks dat het prikken nu begint, blijven huiswerken, testen we bij klachten en de gedragsregels voor sociale afstand en persoonlijke hygiëne blijven hard nodig. Zeker de komende maanden, maar misschien ook nog wel daarna.

Dat komt ook omdat we over de zes vaccins die Nederland wil inzetten, nog lang niet alles weten. Pas twee daarvan zijn definitief door het Europese geneesmiddelenagentschap goedgekeurd. De verwachting is dat de andere snel zullen volgen, maar garanties zijn er natuurlijk niet. Daarnaast kunnen er bij de vaccinatiecampagne zelf ook nog allerlei beren op de weg verschijnen.

Vaccins helpen alleen als burgers er vertrouwen in hebben

Vaccins helpen alleen als burgers er vertrouwen in hebben. Wat dat betreft is het hoopgevend dat de NOS deze week meldde dat 75 procent van de Nederlanders zich zeker of waarschijnlijk zal laten vaccineren.

Maar of die vaccinatiebereidheid hoog genoeg is? In ieder geval lijkt ze niet stabiel. Vorig jaar juni zei ook bijna 75 procent van de ondervraagden dat ze zich zouden laten vaccineren. In november was daar nog geen 60 procent van overgebleven.

De overheid zou constant aan het vertrouwen in de vaccins moeten werken. Door eerlijk en open te zijn over veiligheid en effectiviteit, de afspraken met farmaceutische bedrijven, en door duidelijk aan te geven waarom bepaalde groepen als eerste mogen.

Maar of dat voldoende gebeurt, is de vraag. Opvallend is dat voorzitter Diederik Gommers van de Nederlandse Vereniging voor Intensive Care inmiddels een eigen voorlichtingscampagne gestart.

Mensen die zich laten vaccineren, beschermen niet alleen zichzelf maar ook de mensen om hen heen. Een spuitje in je arm levert positieve effecten op voor de hele samenleving.

Maar corona is een wereldwijd probleem. Dat los je niet op door alleen het rijke westen te vaccineren. Daarvoor lijkt inmiddels niet meer zoveel aandacht te zijn. Nationale overheden zijn vooral bezig met hun eigen land.

Wij pleitten ervoor vaccinaties te zien als mondiale publieke goederen (global public goods). Dit zijn goederen die voor iedereen beschikbaar zijn en waarvan de hoeveelheid niet afneemt wanneer een persoon er iets van neemt.

Corona is een wereldwijd probleem. Dat los je niet op door alleen het rijke westen te vaccineren

Kennis is daar een voorbeeld van. De kennis over werkzame vaccins moet breed beschikbaar zijn, zodat ook mensen in armere landen ervan kunnen profiteren. Dat is niet alleen belangrijk voor de mensen daar. Het is ook een voorwaarde om de internationale handel en het verkeer weer op gang te brengen.

En dat vergroot natuurlijk ook weer onze keuzemogelijkheden bij de zomervakanties. Al hou ik er stilletjes al rekening mee dat we ook dit jaar niet al te ver zullen weggaan.

Melanie Peters is directeur van het Rathenau Instituut.