Van Lede kan smakelijk vertellen over wat hij allemaal heeft meegemaakt tijdens (internationale) bijeenkomsten van mensen die er wereldwijd toe doen. Zo komt hij bij gelegenheden de oude Amerikaanse diplomaat en politicus Henry Kissinger (1923) tegen. Die valt tijdens dit soort vergaderingen wel eens in slaap. Van Lede - die toevallig naast hem zit - wordt dan gevraagd hem wakker te porren. Wat hij ook daadwerkelijk doet. En overigens meldt hij tussen neus en lippen door dat dit soort semi-geheime bijeenkomsten helemaal niet zo belangrijk zijn als wel wordt beweerd door complotdenkers.

Hij komt bij gelegenheden de oude Amerikaanse diplomaat en politicus Henry Kissinger (1923) tegen. Die valt tijdens dit soort vergaderingen wel eens in slaap

De wereldpolitiek wordt er in ieder geval niet bepaald, maar mensen met (vroegere) belangrijke posities in overheden en bedrijfsleven delen opvattingen en ervaringen over bepaalde problemen vrijblijvend met elkaar.

Verlichte ondernemer

Als je Van Lede moet geloven is hij een verlichte ondernemer, die rekening wil houden met andere belangen dan alleen die van de aandeelhouders.

Hij vindt dat er meer moreel besef moet komen bij het internationale bedrijfsleven en de financiële wereld. Ongebreideld kapitalisme zoals dat voorkomt in Groot-Brittannië en de Verenigde Staten, keurt hij streng af. Vooral nu de planeet zich geconfronteerd ziet met enorme milieuproblemen en ongelijke verdeling van rijkdom.

Je ziet dat bij meer mensen die ooit een belangrijke rol hebben gespeeld in overheid en/of bedrijfsleven, bijvoorbeeld oud-premier wijlen Ruud Lubbers. Hun bekering vindt echter helaas meestal plaats na hun pensioen.

Je ziet dat bij meer mensen die ooit een belangrijke rol hebben gespeeld in overheid of bedrijfsleven. Hun bekering vindt echter helaas meestal plaats na hun pensioen

Zo is Van Lede zeer mild over het functioneren van de overheid. Die is ‘nu eenmaal geen organisatie die je, zoals een bedrijf, met simpele kwantitatieve en financiële doelstellingen kunt aansturen. Sterker nog (...) veel van het slecht functioneren van de publieke dienst is juist te wijten aan een ongenuanceerd toepassen van managementtechnieken uit de private sector. Kijk maar naar de zorg’.

Malus

Luyendijk is het eens met Van Lede, maar hij wil verder gaan: mensen bij bijvoorbeeld banken die willens en wetens uit hebzucht ver over de schreef gaan, moeten gewoon de bak in gaan of persoonlijk aansprakelijk worden gesteld. Nog steeds is er echter alleen de bonus voor grote winsten, maar geen malus als het fout loopt en overheden en dus belastingbetalers voor de schade moeten opdraaien.

Mensen bij bijvoorbeeld banken die willens en wetens uit hebzucht ver over de schreef gaan, moeten gewoon de bak in gaan of persoonlijk aansprakelijk worden gesteld

Op de keper beschouwd verschillen Luyendijk en Van Lede niet zo heel veel van elkaar. Het blijven blanke mannen, opgevoed in een gegoede klasse met zeer respectabele opvattingen, die beiden wel inzien dat het anders moet. Luyendijk is weliswaar pessimistischer en fundamenteel kritischer dan Van Lede. Toch blijft uit hun mailwisseling hangen, hoe goed geïnformeerd en ontwikkeld beiden ook zijn, dat ze eigenlijk vier handen op een buik vormen.

Kees van Lede en Joris Luyendijk, Pessimisme is voor losers. Op de rand van een nieuwe tijd. Balans. 21,99 euro