Dynamisch online lesgeven, het kan!
Is het met online onderwijs wel mogelijk om echte interactie op gang te krijgen? Met studenten Journalistiek wel.
De afgelopen weken gaf ik voor het laatst een cursus aan de journalistiekstudenten van de Christelijke Hogeschool Ede (CHE). Ik verzorgde dit onderwijs in het kader van mijn aanstelling als promovendus aan de Vrije Universiteit. De colleges aan de CHE waren - vanuit mijn perspectief - een feest. Zelfs tijdens de digitale colleges spatte de dynamiek van mijn beeldscherm.
Mogelijk trekt een opleiding journalistiek meer deugnieten aan dan een opleiding Geschiedenis. Tijdens mijn studie moest de docent vaak moeite doen om enige betrokkenheid op te wekken. Deze rol van ‘leuraar’ hoefde ik niet op mij te nemen: de journalistiekstudenten hadden vaak aan een half woord genoeg om te reageren, te discussiëren en, toegegeven, te informeren naar het minimum voor een voldoende.
Mijn laatste cursus was de eerste digitale. Ik zag er niet tegenop, maar echt zin had ik er ook niet in. Via een scherm is echte interactie toch uitgesloten? En wat als zich live een technisch gebrek aandient? Technologisch gezien ben ik een held op sokken; geen aanbeveling tegenover een digitaal klaslokaal met tientallen jongelingen die digitaal ter wereld kwamen.
Via een scherm is echte interactie toch uitgesloten? En wat als zich live een technisch gebrek aandient?
Om het gevaar van een instabiele wifi-verbinding te minimaliseren, sprak ik mijn hoorcolleges via PowerPoint in. Dit bleek verbluffend eenvoudig. Het instructiefilmpje op YouTube duurde pakweg drie minuten. De eerste paar zinnen moesten opnieuw, maar poging twee liep gesmeerd. Het nadeel: ik had geen idee hoe de studenten de slides verteerden.
De werkcolleges deed ik wel live; hoe minimaal ook, ik wenste interactie. De wifi-verbinding capituleerde de eerste keer vrijwel meteen. Gelukkig had ik van mijn telefoon al een hotspot gemaakt en had ik snel een alternatieve verbinding. Tijdens deze werkcollege besprak ik de tussentijdse opdrachten van de studenten. De studenten reageerden via de chat.
Wat schetste mijn verbazing? Het college bleek een leuk en dynamisch geheel. Ik vergat de tijd, zoals me dat tijdens de fysieke colleges ook vaak overkwam. Door de vragen kon ik de verschillende typen studenten duidelijk herkennen: de bezorgde student (‘is dit goed genoeg?’) de kritische student (‘kun je dit wat duidelijker uitleggen?’), de student op twee stoelpoten (geen vraag) en de behulpzame student (die vragen van medestudenten beantwoordde).
Het college bleek een leuk en dynamisch geheel. Ik vergat de tijd, zoals me dat tijdens de fysieke colleges ook vaak overkwam
Ik had met slechts één online cursus makkelijk praten; zeker in vergelijking met bijvoorbeeld middelbare schooldocenten. Zoals mijn vriendin: zij gaf tot voor kort louter online lessen met vijf minuten pauze ertussen. De tijd vergeten is dan geen optie. Hoe dan ook: dankzij de digitale hulpmiddelen kan ik nog even teren op de energieke dynamiek van de CHE-studenten die me de afgelopen jaren zoveel plezier bezorgden.
Christoph van den Belt is historicus en promovendus aan de Vrije Universiteit