De natuur probeert ons helemaal niets te vertellen
Prachtig, al die saamhorigheid. Maar hoeveel blijft daarvan over als we straks tot onze nek in de economische crisis zitten? Beter omgaan met de natuur zal er dan waarschijnlijk al helemaal niet in zitten.
Bijzonder dat mensen de huidige crisis uitleggen als een teken van de natuur. Een beetje zoals donder en bliksem vroeger aan de Germaanse god Donar werd toegeschreven.
Nu is de natuur- en klimaatbeweging zeker te vergelijken met een geloof, met alle dogmatische kenmerken daarvan. Het onverklaarbare of beter nog, zaken die wij mensen niet direct in de hand lijken te hebben, worden toegeschreven aan een hogere macht. In dit geval dus het veel omvattende begrip ‘de natuur’.
Het idee is dat wij niet goed omgaan met de natuur en dat de natuur ons dit even onomwonden wil meedelen middels het coronavirus. Absurd natuurlijk, in het licht van de geschiedenis van de mensheid, die gekenmerkt wordt door het regelmatig opduiken van zeer dodelijke virussen.
Het is feitelijk een onderdeel van onze evolutie en heeft de mens tot het relatief sterke ras gemaakt dat het nu is. Grote verschil met epidemieën in het wat verdere verleden is dat we tegenwoordig in staat zijn om senioren en zieken verregaand te beschermen en ons hiertoe ook moreel verplicht voelen.
Schouder aan schouder
Natuurlijk is het mooi om te zien hoe we als natie op ons balkon staan te klappen voor al die keihard werkende zorgverleners, dat onze kinderen tekeningen maken voor de bewoners van het verzorgingstehuis, en we appeltaart bakken voor de vuilophalers. Kortom, hoe we schouder aan schouder staan als volk.
Staan we nog steeds zij aan zij, als over zes maanden 15% van onze beroepsbevolking werkloos is?
Ik krijg het gevoel dat ik me bijna moet schamen dat ik toch vooral gepreoccupeerd ben met het feit of ik volgend kwartaal mijn werknemers nog kan betalen en nog aan mijn verplichtingen kan voldoen. Staan we nog steeds zij aan zij, als over zes maanden 15% van onze beroepsbevolking werkloos is, spaargeld is verdampt en pensioenen maar gedeeltelijk uitgekeerd kunnen worden?
Exemplarisch
Begin maart, op de tweede dag dat de scholen dicht waren, vroeg ik mij hardop af of ‘het medicijn niet destructiever was dan de kwaal’. Exemplarisch vond ik dat pas een van de laatste maatregelen het voor het publiek sluiten van woonlocaties van senioren was. Waarom beschermen we niet de ouderen en de zieken door ze fysiek zo veel als mogelijk af te sluiten van de maatschappij, en laten we aan de andere kant de economie juist zo veel als mogelijk doorgaan?
Als ik bij mij door het dorp rij, lijkt het bizar genoeg wel of het juist de senioren zijn die ik zie wandelen, fietsen en boodschappen doen.
Het is een lastig aan te snijden onderwerp, want het lijkt alsof ik zou willen zeggen dat de economie voor alles zou moeten gaan en mensenlevens niet tellen. Niets is uiteraard minder waar, maar ik vind dat je beslist ter discussie moet kunnen stellen of we niet draconisch te werk gaan.
Begrijp me niet verkeerd, we moeten vechten voor ieder mensenleven, maar we moeten ook accepteren dat er aan ieder mensenleven ooit een einde komt
De gemiddelde leeftijd van mensen die sterven aan corona is 82 en bijna zonder uitzondering hadden de slachtoffers reeds onderliggende fysieke problemen. Begrijp me niet verkeerd, we moeten vechten voor ieder mensenleven, maar we moeten ook accepteren dat er aan ieder mensenleven ooit een einde komt.
Letterlijke woorden van een van de artsen die ik bijna dagelijks spreek: “Het is zwaar, maar we hebben het onder controle. Wel brengen ze nu erg oude mensen binnen”. We willen blijkbaar als maatschappij maar heel moeilijk accepteren dat een negentigjarige in de extra tijd van het leven zit.
Risicogroep
Als type 1 diabetespatiënt zit ik zelf in de risicogroep. Mijn ouders maken qua leeftijd en qua medische geschiedenis ook deel uit in de risicogroep. Persoonlijk maak ik mij dus best zorgen, en ja, als het mij of mijn ouders overkomt dat we niet alleen het virus krijgen maar ook intensieve zorg nodig hebben, hoop ik dat er nog een bedje over is.
Maar als ik het grote plaatje bezie, ben ik het volmondig eens met de analyse van BNR econoom Kees de Kort die als eerste durfde te stellen dat we met de huidige maatregelen de wereld en een hele generatie in een donker economisch dal storten.
De Kort maakte de opmerkelijke vergelijking van de Italiaanse griepepidemie van 2017 toen 20.000 mensen stierven, met de 6.000 slachtoffers die tot nu toe zijn gestorven in Italië door het corona virus. De epidemie van 2017 is ons zelfs min of meer ontgaan.
Consequentie
De nuance is op dit moment volledig kwijt en rennen velen achter de gedachte aan dat we het land volledig moeten afsluiten zonder te realiseren wat de consequentie hiervan is.
Staan we straks nog steeds saamhorig appeltaart te bakken als velen van ons hun bedrijf of baan kwijt zijn?
Staan we straks nog steeds saamhorig appeltaart te bakken als velen van ons hun bedrijf of baan kwijt zijn? Dragen we nog steeds keurig onze bedragen aan Brussel af als we als land in schulden zijn gestoken? Zal er überhaupt nog Europese eensgezindheid bestaan na deze crisis? Of zullen we onder aanvoering van populisten ieder ons weg gaan?
En voor de optimist die denkt dat we na deze crisis heel anders zullen omgaan met onze natuur heb ik slecht nieuws. Opklimmend uit een diep dal, zal eenieder vooral bezig zijn met de eerste behoeften. In tijden van nood zal natuurpolitiek een luxe zijn die weinigen zich zullen gaan permitteren.
Maarten de Gruyter is afkomstig uit ’s-Hertogenbosch, vastgoedondernemer in Amsterdam en belijdend katholiek