Maar eigenlijk interesseert het mij in dat verband ook niet. Het is geen informatie die voor de kijker van groter belang is dan bijvoorbeeld het type opleiding dat de betrokkene heeft genoten. Wat erger is, het vermelden van het partijpolitieke lidmaatschap van een burgemeester die spreekt over maatregelen ter bestrijding van de Covid-19-pandemie of het bestrijden van een grote brand in de gemeente, verbindt aan het bericht een interpretatiekader dat niet relevant hoort te zijn en er in de praktijk niet is.

Dit heeft ermee te maken dat burgemeesters in ons staatsbestel geen persoonlijke politieke programma's uitvoeren, maar leiding geven aan de collectieve besluitvorming van de gemeente of de veiligheidsregio. Het maakt hun werk niet minder relevant, maar geeft het juist extra betekenis.

Ons hele staatsbestel is er gelukkig op ingericht tot breed gedragen besluitvorming te komen. Wie de Amerikaanse of de Britse politiek de afgelopen jaren heeft gevolgd, moet wel genoeg hebben van stelsels waarin tegenstanders tot uit te schakelen vijanden kunnen worden gemaakt.

Wat een zegen is ons in 1917 aanvaarde stelsel van evenredige vertegenwoordiging voor de politieke stabiliteit! Althans zolang voldoende politici het als hun taak zien om een onderscheidende bijdrage te leveren aan dialoog en consensusvorming.

Het Sinterklaasjournaal deed het beter: ook van echte burgemeesters werd bij de intocht niet vermeld tot welke partij ze behoren

Een andere reden is gelegen in de taak en de werkwijze van het lokale bestuur dat door de burgemeester wordt gerepresenteerd. In de veiligheidsdriehoek werkt hij samen met de officier van justitie, die tot taak heeft het voornamelijk landelijke beleid inzake de rechtshandhaving te vertalen naar de plaatselijke situatie.

De burgemeester, verantwoordelijk voor de openbare orde en de algemene bestuurlijke gang van zaken, brengt daar haar of zijn kennis van de eigen gemeenschap in. Die taak moet de burgemeester voor iedere inwoner en elke segment van de samenleving met dezelfde vertrouwensbasis kunnen vervullen.

Daarin past het niet, de burgemeester als een partijpolitieke zetbaas neer te zetten. Het Sinterklaasjournaal deed dat beter. Ook van de echte burgemeesters werd bij de intocht niet vermeld tot welke partij ze behoren.

Laten we voorzichtig zijn met het idee van directe verkiezing van burgemeesters. Er zijn weliswaar voorbeelden - ook in Duitsland - van partijpolitiek ongebonden personen die een brede steun verkrijgen in hun gemeente. Maar het kan ook zo uitpakken dat kandidaten zich tot spreekbuis maken voor een groepsbelang, of - nog erger - zich tegen bepaalde groepen in de gemeente keren.

Burgemeesters zijn van ons allemaal. Mijn ervaring is dat ze zich daar heel goed van bewust zijn. Toen ik mee-verantwoordelijk was voor het migratiebeleid en veel landelijke politici het alleen maar hadden over aantallen, waren het juist burgemeesters en andere gemeentebestuurders die steun gaven aan onze overtuiging dat het beleid behalve strikt ook humaan moest zijn, en ons waar nodig daaraan flink herinnerden.

Vaak waren dit burgemeesters van wie je het qua partijpolitieke achtergrond niet meteen zou verwachten. Maar we verwachtten het wél van ze, omdat het burgemeesters zijn. Ook in tijden van de huidige pandemie moeten we dit voor ogen houden.

Ernst Hirsch Ballin is universiteitshoogleraar aan Tilburg University en hoogleraar rechten van de mens aan de Universiteit van Amsterdam. Hij was eerder onder meer minister van Justitie en van Binnenlandse Zaken

Ode aan het prakkiseren

Neem eens afstand van wat je dagelijks doet, en ga nadenken over je werk. Ondertussen kun je mooi met je handen werken.