Abraham Kuyper heeft ons nog steeds iets te zeggen
Religie was een centraal begrip in het denken van Abraham Kuyper
Honderd jaar geleden overleed Abraham Kuyper, maar de contouren van de samenleving die hij mede vormgaf, zijn nog steeds te zien. ,,Bijvoorbeeld in ons stelsel van politieke partijen, in ons omroepbestel en het duidelijkst nog wel in de vrijheid van onderwijs zoals die is vastgelegd in artikel 23 van de Grondwet”, aldus hoogleraar Geschiedenis van het neocalvinisme George Harinck dinsdagavond bij de start van het Kuyperjaar aan de Vrije Universiteit.
Die universiteit werd ook gesticht door Kuyper en de VU viert het honderdste sterfjaar van haar stichter in 2020 met een Kuyperjaar waarin tijdens verschillende activiteiten wordt stilgestaan bij de betekenis van Kuyper. Harinck deed dat in een lezing waarin hij onder meer nadacht over de rol van religie in het denken van Kuyper en bij de vraag wat zijn denken over religie de samenleving anno 2020 nog te zeggen heeft.
Religie centraal
En dat levert verrassende inzichten op, bleek uit Harincks lezing. Want voor Kuyper was religie een centraal element, iets dat iedereen bezat, en die identiteit mocht ook uitgedragen worden in het publieke domein.
Daarover denkt men nu over het algemeen anders, maar die secularisering heeft ook geleid tot een gebrek aan kennis over religie. ,,We weten niet meer goed hoe religie werkt in het leven van een gelovige. En dat is lastig, met bijvoorbeeld de komst van de islam in onze samenleving.”
Artikel 23
Onze vrijheid van onderwijs, vastgelegd in artikel 23 van de Grondwet, hebben we ook in elk geval deels aan Kuyper te danken. ,,Volgens Kuyper zou dat moeten leiden tot louter vrije scholen”, aldus Harinck.
In de huidige discussie over dit artikel, vooral in relatie tot het Haga Lyceum waar islamitisch onderwijs wordt gegeven, zou Kuyper nog steeds de vrijheid van deze school bepleiten om het onderwijs vorm te geven, denkt Harinck. ,,Want die vrijheid geldt ook voor meningen die de meerderheid van de samenleving onwelgevallig zijn.”
Eerste exemplaar Het Goede Leven
Harincks lezing was onderdeel van een avond waarop ook het eerste papieren exemplaar van het nieuwe magazine Het Goede Leven werd gepresenteerd door hoofdredacteur van het Friesch Dagblad en Het Goede Leven Ria Kraa en uitgever Ruth Peetoom.
Kraa verwees daarbij naar de geschiedenis van Het Goede Leven. ,,Al zo’n twintig jaar geleden bedacht Lútsen Kooistra, de vorige hoofdredacteur van het Friesch Dagblad, dat er genoeg verhalen in de krant stonden die ook relevant waren voor mensen buiten Friesland. Die verhalen werden gebundeld in een weekkrant en later in een nieuwsbrief. Zulke verhalen maken we nog steeds. Daarom is Het Goede Leven nieuw leven ingeblazen.”
Het Goede Leven biedt nu een online platform voor bezinning, verdieping, opinie en inspiratie, vanuit christelijk-sociale waarden. Daarbij wordt samengewerkt met verschillende maatschappelijke organisaties, waaronder ook de VU.
Vanaf dit jaar verschijnt eens per maand een selectie van deze online artikelen, aangevuld met nieuwe artikelen en columns, op papier. Dat eerste papieren nummer werd gisteravond door rector magnificus van de VU Vinod Subramaniam in ontvangst genomen.